چارچوب نظری و پیشینه پژوهش تعصب عنوان نوشتار برای فصل دوم پایان نامه می باشد.

 

 


تعصب” و”عصبیت” در اصل از ماده”عصب” به معنی رگ ها و پی‌هایی است که مفاصل را به هم ارتباط می‌دهد، سپس هر گونه ارتباط و به هم پیوستگی را تعصب و عصبیت نامیده‌اند، اما معمولا این لفظ در مفهوم افراطی و مذموم آن به کار می‌رود. تعصب و تحجر به‌ معنای‌ ایستایی، تحول‌ ناپذیری، جمود و برنتابیدن‌ فرهنگ‌ و ارزش‌های حق‌ و متعالی‌ است‌ که‌ هم‌ در ساحت‌ بینش‌ و دانش‌ (تحجر) و هم‌ در حوزه‌ گرایش‌ و رفتار (جمود) بروز و ظهور دارد و عقل‌ و دل‌ و ابزارهای‌ معرفت‌یاب‌ و منابع‌ شناخت‌زا را نیز شامل‌ می‌گردد (مطهری، 1377).

 

 

 


دین اسلام مساله غیرت و تعصب را باطل معرفی نکرده و بلکه اصل آن را حفظ نموده است. زیرا غیرت ریشه در فطرت انسانی دارد و اسلام هم دین فطرت است. البته در جزئیات تعصب دخالت کرده و فرموده است آن قدر از غیرت و تعصب که مطابق با فطرت است حق می‌باشد ولی شاخ و برگی که اقوام به آن داده‌اند باطل می‌باشد. مثلا در طی زندگی مواقعی وجود دارد که شخص احساس می‌کند دیگران به منافع او تجاوز می‌کنند ورعایت احترام مقدسات (مثلاً اطفال و ناموس ) او را نمی‌کنند ویا درصدد هستند آبروی او را بریزند وخاندان او را هتک حرمت نمایند، در اینجا است که باورهای دینی او را وادار به دفاع می‌سازد. به عبارت دیگر لزوم دفاع از خود و از متعلقات خود حکمی است که فطرت، به گردن بشر انداخته است. البته نحوه بکار بردن این نیرو و اطاعت از این حکم فطرت به دو گونه می‌باشد: یکی به نحو شایسته یعنی بکارگیری تعصب وغیرت انسانی برای دفاع از حق خود ودیگری به نحو ناشایست ومذموم‌؛ یعنی خود عمل باطل باشد وبرای حفظ باطل هم انجام گیرد که معلوم است در این صورت چه فساد وشقاوتی در پی دارد وچقدر نظام امور زندگی را به هم می‌زند (طباطبایی، 1374).

 

 

 

 

 

 

فهرست مطالب

تعریف نظری تعصب

تعریف عملیاتی تعصب

فصل دوم مبانی نظری و پیشینه تحقیق در مورد تعصب

2-2-1 تعصب    18
اقسام تعصّب    20
فطری بودن غیرت و تعصب    21
عوامل و مؤلفه های تعصب‌ورزی    22
آثار تحجّر و تعصب ورزی    24
مفاسد تعصب    25
ریشه های تعصّب    26
نظریه های تعصب :    27
انواع تعصب    32
2-3 ارتباط متغیرهای پژوهش    36
2-3-1 رابطه خلاقیت و عزت نفس:    36
2-3-2 رابطه تعصب و عزت نفس:    40
2-3-3 رابطه تعصب و خلاقیت:    43
2-4 پیشینه‌ی پژوهشی    44
2-4-1 پیشینه‌ی خارجی    44
2-4-2- پیشینه‌ی داخلی    51
جمع بندی    57
خلاصه ای از مطالب ارائه شده    59


منابع و مآخذ
منابع فارسی    
منابع انگلیسی